Dat schreef Jurjen K. van der Hoek over de tentoonstelling van Kees van de Wal en Colin de Rover, Vorm en vrijheid. Een mooie beschouwing , die geplaatst werd In de Heerenveense Courant en in de Drachtster Courant.
Vorm en vrijheid is open
Zaterdagmiddag 25 juli, toen het bijna droog was, om vijf minuten over drie, hebben we buiten onder de nadruppende boom de tentoonstelling geopend. Ondanks de lastige tijden, waarin we afstand moeten houden, lukte het goed om mensen bij elkaar te brengen. We ontvingen bezoek uit onder meer Amsterdam, Almere, Schiedam, ’t Bilt, IJhorst, Tilburg, Den Haag en Zwolle. En natuurlijk Zaltbommel (Kees van de Wal) en Orvelte (Colin de Rover). In het niemandsland tussen de mensen gingen de woorden bijna als vanouds heen-en-weer. Ook onze openingswoorden troffen doel en in de tentoonstelling stippelde het stiekem rood.
Vorm, vent en vrijheid
Waar gaat het om in de kunst: vorm of vent?
Een schijnbare tegenstelling die ouder is dan wij allemaal. Uit de literatuurgeschiedenis: Ter Braak en Du Perron, redacteuren van Forum (literair tijdschrift 1932-1935), pleitten voor literatuur waar een persoonlijkheid uit sprak.
Niet de vorm, maar de vent moest voorop staan.
In de periode daarvóór was men van mening dat het werk voorop moest staan, niet de maker en zijn persoonlijke keuzes. Om even de context te schetsen: in 1932 waren Hitler en Mussolini net aan de macht, in Rusland heerste Stalin, werelwijd was er een economische crisis. Het was 17 jaar na De Stijl, 16 jaar na de Eerste Wereldoorlog, 15 jaar na de Spaanse Griep en 8 jaar voor de Tweede Wereldoorlog.
Kees van de Wal maakte ooit geschilderde abstracties van landschappen. Daarin zijn de verschillende elementen: lucht, bos, de horizon opgebouwd tot een compositie in een vast kader. Op een dag bevrijdde Kees de vorm van zo’n landschapselement uit het kader. Zomaar, los, zonder verband hing het aan de wand. En was zichzelf.
Maar vrijheid, is dat: los van kaders?
Er is geen vrijheid in de zandwoestijn, Al staan er nergens hekken, nergens palen. Het is maar beter - als je vrij wilt zijn - Om sierlijk door een labyrint te dwalen. ~ Gerrit Komrij
De werken van Kees heten Zonder titel, dus ze hebben geen naam, geen omschrijving, zijn los van betekenissen.
Een vorm kan niet zonder zijn omtrek: de grens tussen de vorm en de ruimte. Tussen wat is en wat niet is. Die omtrek, die grens, verandert onvermijdelijk in een nieuw kader. Soms ook letterlijk, dan gaat de vorm weer open.
Kees van de Wal dwaalt vasthoudend en consequent door zijn labyrint, stelt zich vragen: “wat als…” En maakt dan nieuwe vormen. Zo’n nieuwe vorm krijgt bij Kees van de Wal een titel mee als: Staande rechthoek met ontbrekende hoek rechtsonder in antraciet. Een omschrijving. Een betekenis. Kijk, daar is de vent.
Zonder vorm krijgt vrijheid geen kans.
Colin de Rover componeert beelden van deels gevonden ijzeren voorwerpen. Zijn atelier is een laboratorium – of ook een labyrint – vol van dingen die ooit getransformeerd worden tot iets nieuws. De vorm en het verleden van de voorwerpen vertellen een verhaal, dat Colin tot een originele, samengestelde vorm construeert: een persoonlijk visueel ‘denkbeeld’. Daarbij neemt hij de vrijheid om in een vorm iets anders te accentueren dan waarnaar de oorsprong van het ding verwijst. Die vrijheid maakt de vorm los van de conventie. We kijken mee, zien dat het beeld van alle kanten anders is en – belangrijk! – van alle kanten interessant is, en we ontdekken hoe vanuit een nieuw standpunt een nieuwe betekenis vorm krijgt.
Zonder vrijheid heeft vorm geen persoonlijkheid.
Vorm en vrijheid hebben elkaar nodig om van betekenis te zijn.
Een vorm heeft een vent nodig met een speelse geest.
Wij danken de bezoekers voor de fijne gesprekken, de sfeer, de stippels en de foto’s.
Tot en met zondag 16 augustus bent u welkom om van dit moois te komen genieten.
Kees van de Wal | Colin de Rover
Vorm en vrijheid
Kees van de Wal
1967, Oirschot
Academie voor Schone Kunsten, Arendonk (B)
Woont en werkt in Zaltbommel
Vorm
Bevrijd van het kader wordt de vorm zichzelf en krijgt kleur, verkent grenzen, breekt open, omarmt. Kees van de Wal maakt vormen. Losgemaakt uit de schilderijen, waar ze oorspronkelijk ontstonden als abstracte landschapselementen, nemen ze krachtige gestalten aan. Ze schuiven over elkaar, smelten samen. Zoekend naar evenwicht vinden ze hun plaats en houding. Tegen de wand gaan ze relaties aan met elkaar en met de tussenruimte. Uitgesproken karakters.
Colin de Rover
1953, Perth (Australië)
Rietveld academie, Amsterdam
Woont en werkt in Orvelte
Vrijheid
Speelse assemblages uit metaal, opgebouwd uit gevonden industriële objecten en materialen, soms verzinkt of afgewerkt in frisse kleuren, vaak roestig als het is. Colin de Rover onderzoekt de mogelijkheden van driedimensionale abstractie. Een associatieve afwisseling van open en gesloten lineaire vormen ritmisch geordend door een vrije geest. Zijn karakteristieke sculpturen suggereren lyrische beweging, schijnbare gewichtloosheid, improvisatie en toeval. Dansend in de ruimte.
Voorbereidingen
De opening
Wilt u de opening van de tentoonstelling bijwonen?
Deze vindt plaats op 25 juli 2020 om 15.00 uur, in het bijzijn van beide kunstenaars.
Kunstlokaal No8 